In gesprek met NSZ
“Elke sector voelt de coronacrisis.”
Het coronavirus houdt onze maatschappij nog steeds in zijn greep. De impact op ons dagdagelijkse leven was zeker niet te onderschatten, maar het effect op de activiteiten van heel wat sectoren was daardoor eens zo groot. Vrijuit sprak met Philippe Ruelens en Ann Van Doren van NSZ over de gevolgen voor zelfstandigen en of er licht aan het einde van de tunnel is.
Kunnen jullie NSZ kort even toelichten?
Philippe Ruelens: Zeker! NSZ staat voor Neutraal Syndicaat voor Zelfstandigen. We zijn een belangenorganisatie voor zelfstandigen, KMO’s en vrije beroepen en ijveren voor het statuut, pensioenvoorwaarden en de ondernemingskracht van onze leden. Onze troef is ons eerstelijns juridisch advies en de gratis invordering van onbetaalde facturen voor onze leden. Voor een kleine jaarlijkse lidmaatschapsbijdrage bieden we een sterke dienstverlening.
Ann Van Doren: Wat ons vrij uniek maakt is dat we nationaal georganiseerd zijn. We hebben in België zo’n 42.000 leden. We bieden opleidingen aan rond onder andere e-commerce via het project digitaallokaal.be en rond meer specifieke thema’s zoals de nieuwe gerechtelijke reorganisatieprocedure of autofiscaliteit. Maar we kijken er vooral heel erg naar uit om onze leden terug te ontmoeten op één of ander netwerkevent.
Wij ook! Wat zijn jullie functies binnen NSZ?
Philippe: Ik ben vooreerst bestuurder van NSZ en ben dus samen met de andere leden van de Raad van Bestuur verantwoordelijk voor het algemeen beleid binnen NSZ. Daarnaast heb ik de dagelijkse leiding over het team werkzaam op de hoofdzetel bestaande uit juristen, het secretariaat, communicatie en administratie en ben ik specifiek verantwoordelijk voor het personeelsbeleid.
Ann: Als directeur communicatie ben ik verantwoordelijk voor het aansturen van ons communicatieteam dat alle communicatiekanalen, zoals de website, het magazine, onze sociale media, ... beheert en persacties voorbereidt. Ik neem daarnaast het woordvoerderschap voor mijn rekening en onderhoud contacten met alle beleidsniveaus in functie van mijn lobbywerk voor zelfstandigen en KMO’s.
“Veel zelfstandigen steken nog elke maand geld toe uit reserves die ze opbouwden om van een gerust pensioen te genieten.”
Philippe Ruelens
Hoe kijken jullie naar de economische gevolgen van de coronapandemie? In hoeverre treft deze crisis de zelfstandigen?
Philippe: Vrij snel na de start van de coronapandemie hebben de verschillende overheden in België hun steunmaatregelen voor zelfstandigen en KMO's gelanceerd. En terecht, het was én is nodig. Elke sector heeft haar specifieke problemen en als intersectorale werkgeversorganisatie worden we elke dag opnieuw met de gevolgen geconfronteerd.
Enkele voorbeelden. De zogenaamde ‘paaspauze’ waarbij enkel winkelen op afspraak mogelijk was, heeft tot 70% omzetverlies geleid in de retail. De horecazaken in de treinstations zijn open maar halen slechts 30% van hun normale omzet, omdat het aantal treinreizigers geminimaliseerd is door thuiswerk en het internationale reisverbod. De droogkuissector is als essentiële sector open gebleven maar had quasi geen werk, omdat er geen feesten waren en mensen thuis niet achter de pc zitten in hemd en kostuum.
Het gevolg is dat veel zelfstandigen nog elke maand geld toesteken uit de reserves die ze opbouwden om ooit van een gerust pensioen te kunnen genieten.
Ann: Maar we kijken ook vooruit! Voor de sectoren die op 9 juni terug openden was het ook niet meteen ‘business as usual’.
Voor bijvoorbeeld indoorrecreatie, zoals bowlingzalen, fitnesscentra, kartings, klimzalen, ... is de zomer net het mindere seizoen. De overheid mag hen dus niet zomaar loslaten zonder verdere ondersteuning. We kijken door de bril van een KMO naar de relanceplannen van de verschillende overheden en zullen niet nalaten om te reageren indien nodig. Het begrotingstekort dat ontstaan is door deze crisis zal onder andere door economische groei moeten gedicht worden. We hebben er dus alle belang bij om zelfstandigen en KMO’s zo snel mogelijk terug op volle kracht te laten draaien.
Zijn er ook opportuniteiten volgens jullie?
Ann: Toch wel. Een versnelde digitalisering bijvoorbeeld. Door de lockdown van vorig jaar werd een webshop voor veel handelaars opeens een noodzaak. Volgens de e-commercebarometer van Safeshops werden er in België in 2020 maar liefst 52 webshops per dag gelanceerd. Het aantal online aankopen steeg niet verwonderlijk met 27% tegenover 2019. Het mooie is dat die groei voornamelijk werd gerealiseerd door de kleine zelfstandigen en niet de grote online platformen.
Philippe: De gedwongen sluiting was voor veel KMO’s ook het moment om op zoek te gaan naar nieuwe businessopportuniteiten, om processen anders te gaan organiseren, de winkelruimte te vernieuwen of de medewerkers bij te scholen. Zo’n verhalen hebben we vaak gehoord.
Hoe helpen jullie de zelfstandigen in deze tijden? Waar vragen zij de meeste hulp voor aan jullie diensten?
Philippe: Sinds de uitbraak van de coronapandemie worden wij overstelpt door vragen van leden. Meestal gaat het om de tegemoetkomingen en de toepassing van de coronaregels. We bekijken dossier per dossier welke steun ze kunnen krijgen en wijzen de weg in de aanvraagprocedure. Na elk overlegcomité communiceren we de aangepaste regels. Er zijn telkens heel wat ‘cases’ die niet onder een bepaalde sector vallen en waar we dan het Ministerieel Besluit voor uitpluizen om te weten wat van toepassing is.
Ann: Daarnaast is de morele steun enorm belangrijk. We voelen dat de pandemie ook psychologisch zwaar begint te wegen. Daarom werken we nauw samen met het kabinet van minister van Middenstand, Zelfstandigen en KMO’s, Clarinval voor de uitrol van de psychologische ondersteuning voor zelfstandigen die hij onlangs introduceerde.
“De online verkoop steeg met 27% tegenover 2019. Een groei die vooral door kleine zelfstandigen werd gerealiseerd.”
Ann Van Doren
Hoe zien jullie de samenwerking met beroepsfederaties, zoals FVF, nu en in de toekomst?
Ann: Een beroepsfederatie is sterk in de sectorgebonden materie. Onze sterkte is onze kennis van die zaken die alle zelfstandigen en KMO’s aangaan, zoals het sociaal statuut, administratieve vereenvoudiging, fiscaliteit, ... Van deze kennis kan de beroepsfederatie gebruikmaken om niet sectoraal gebonden vragen van de leden te beantwoorden.
Philippe: We vullen elkaar aan en werken heel goed samen. Onlangs nog hebben we ons standpunt met het FVF afgestemd toen we ons advies gaven aan de Kamercommissie Economie rond de verzekeringspremies die zelfstandigen moeten blijven betalen terwijl ze gesloten waren.
Door onze contacten met verschillende beroepsfederaties leren we veel over de specifieke uitdagingen van elk beroep. Regelmatig sluiten we overeenkomsten af met nieuwe beroepsfederaties. Samen staan we sterker!
Zo is dat! Hartelijk bedankt voor dit gesprek, Philippe en Ann.