BANK- EN BELEGGINGSDIENSTEN EN KREDIETEN
HARMONISATIE BIJSCHOLINGS-REGELS EN KENNISVEREISTEN
Eind december werd het Koninklijk Besluit tot harmonisatie van verschillende koninklijke besluiten over de bemiddeling in de financiële en verzekeringssector gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad.
Dit Koninklijk Besluit heeft tot doel om de bijscholingsregels en kennisvereisten te harmoniseren met hetgeen in de verzekeringssector reeds van toepassing was en brengt bijgevolg een aantal wijzigingen met zich mee gerelateerd aan kredietbemiddeling en bemiddeling in bank- en beleggingsdiensten. FVF heeft afgelopen jaar dit dossier op de voet gevolgd en hieromtrent overleg met de FSMA en de politiek gehad. Hierna worden de belangrijkste wijzigingen overlopen.
KENNISVEREISTEN
Tussenpersonen in bank- en beleggingsdiensten
Het KB wijzigt onder meer de vereisten inzake beroepskennis voor de tussenpersonen in bank- en beleggingsdiensten, hun effectieve leiders en hun personen in contact met het publiek. Zo worden de vereisten inzake theoretische kennis geactualiseerd zodat zij nu ook betrekking hebben op de wetgeving over gedragsregels, gegevensbescherming, witwaspraktijken en marktmisbruik en daarnaast wordt de vereiste kennis van bedrijfsbeheer afgeschaft.
Kredietbemiddelaars
Voortaan komen bepaalde diploma’s ook in aanmerking voor de theoretische kennis van kredietbemiddelaars. Houders van een masterdiploma, of een bachelordiploma (waarvan het programma de vereiste kennis omvat) worden geacht te beschikken over de theoretische kennis voor de toegang tot het beroep. FVF is tevreden dat de wetgever hieraan eindelijk tegemoet is gekomen. Immers, deze diploma’s werden al wel aanvaard voor de kennisvereiste m.b.t. verzekeringsdistributie en bemiddeling in bank- en beleggingsdiensten, maar (nog) niet voor kredietbemiddeling. Dit creëerde absurde situaties met een extra belemmering voor de toegang tot het beroep van kredietbemiddelaar. FVF heeft dit talrijke keren aangekaart en is verheugd dat dit onevenwicht werd weggewerkt. Voor beide sectoren
Net zoals in de verzekeringssector zijn nu ook volgende regels van toepassing voor kredietbemiddelaars en tussenpersonen in bank- en beleggingsdiensten.
- De betrokken personen die uit het inschrijvingsregister van de FSMA zijn weggelaten en binnen een termijn van vijf jaar opnieuw in het inschrijvingsregister willen worden ingeschreven, hoeven niet langer aan te tonen dat zij beschikken over de vereiste beroepskennis. Die afwijking geldt ook voor de personen in contact met het publiek en voor de effectieve leiders die de facto verantwoordelijk zijn voor de betrokken bemiddelingsactiviteit.
- Het statuut van ‘PCP in opleiding’ kan nu ook toegepast worden bij kredietbemiddelaars en tussenpersonen in bank- en beleggingsdiensten. Het statuut van ‘PCP in opleiding’ laat een toe om het beroep uit te oefenen voor nieuwe PCP’ers die nog niet beschikken over de vereiste ervaring of theoretische beroepskennis.
- Een PCP in opleiding moet de vereiste theoretische kennis volledig hebben verworven binnen een termijn van één jaar nadat hij zijn werkzaamheden heeft aangevat. FVF was hier vragende partij voor, aangezien dit statuut de mogelijkheden en flexibiliteit rond het aantrekken van nieuwe ‘startende’ werknemers gevoelig verhoogt.
- De nieuwe personen in contact met het publiek moeten aantonen dat zij over 6 maanden nuttige ervaring beschikken. Deze praktische ervaring kan ook opgedaan worden binnen het statuut ‘PCP in opleiding’.
BIJSCHOLING
Net zoals bij de verzekeringstussenpersonen wordt de bijscholing vanaf 1/01/2022 berekend op jaarlijkse basis, met name:
- Tussenpersonen in bank- en beleggingsdiensten en hun betrokken verantwoordelijke personen (aan te tonen a.d.h.v. deelnameattesten) : 15 u bijscholing per jaar
- Kredietbemiddelaars en hun betrokken verantwoordelijke personen (aan te tonen a.d.h.v. deelnameattesten): o Hypothecair krediet: 3 u bijscholing per jaar o Consumentenkrediet: 3 u bijscholing per jaar
Wat betekent dit nu voor uw puntensaldo en uw vorige bijscholingsperiode in bank en/of kredieten? De FSMA past dezelfde aanpak toe zoals destijds in verzekeringen. Bij verzekeringen had de controledienst in een nieuwsbrief van 19 december 2019 toegelicht dat de personen die op 31 december voor hun eerdere bijscholingsperiode meer opleidingspunten hebben behaald dan het vereiste minimumaantal in het vroegere systeem, zij bij de overstap van het oude naar het nieuwe bijscholingssysteem opleidingspunten kunnen overdragen. Voor kredietbemiddelaars is dit met een maximum van 3 opleidingspunten en bij tussenpersonen in bank- en verzekeringen met een maximum van 15 opleidingspunten.
De PCP’ers (Personen in Contact met Publiek) dienen hun beroepskennis tevens up te date te houden door bijscholing te volgen. Zij dienen hiervoor geen deelnameattesten te behalen, het is de verantwoordelijkheid van de werkgever om jaarlijks een geactualiseerd opleidingsplan (15u voor tussenpersonen in bank- en beleggingsdiensten, 3u voor kredietbemiddelaars) te stellen en uit te voeren om de beroepskennis van de betrokken PCP’ers op peil te houden. De FSMA gaat de praktische omkadering rond bijscholing (verzekeringen, bank- en beleggingsdiensten en kredieten) nu verder uitwerken d.m.v. een reglement. Dit is voor FVF een belangrijk dossier om op te volgen. Immers, de invoering van het jaarlijkse traject voor de geregelde bijscholing (voor verzekeringsdistributie sinds 1/1/2020 ten gevolge van de Richtlijn betreffende Verzekeringsdistributie) brengt een proportionele verhoging van het aantal bijscholingsuren met zich mee. FVF pleit dan ook voor een ruim toepassingsgebied van opleidingen die in aanmerking komen. Zo moeten opleidingen die de handelingsbekwaamheid van de tussenpersoon verhogen ook in aanmerking komen. Voor de tussenpersonen die diverse statuten cumuleren, dient, zoals voorheen, het toepassingsgebied van opleidingen voldoende breed te zijn in het kader van dubbeltellingen.
MODELVERKLARING ‘JAARLIJKSE BIJSCHOLING’
Vroeger diende het makelaarskantoor de naleving van de bijscholingsverplichting ook door te geven in Cabrio, dit aan de hand van het ingeven van de bijscholingspunten per verantwoordelijke persoon (makelaar, VVD’er, verantwoordelijke Effectieve Leider).
De FSMA heeft intussen gewerkt aan een administratieve vereenvoudiging wat FVF heeft toegejuicht. Het vermindert immers aanzienlijk de werklast voor het doorgeven van de bijscholing van de betrokken personen. In eerste fase heeft de FSMA begin 2020 haar Cabrio-toepassing aangepast, waardoor het niet langer mogelijk was om de bijscholingspunten door te geven. In de tweede fase heeft de FSMA gewerkt aan een verklaring op erewoord. Deze verklaring geldt voor alle personen die onderworpen zijn aan de bijscholingsverplichting binnen het kantoor en moet worden ondertekend door een persoon die het kantoor rechtsgeldig mag vertegenwoordigen (zoals bv. de (gedelegeerd) bestuurder) of een persoon die hiertoe gemachtigd is. De FSMA heeft begin 2022 een model hieromtrent ter beschikking gesteld. Deze modelverklaring dient voor de eerste keer opgeladen te worden tijdens het eerste kwartaal van 2023 (ten laatste op 31 maart 2023). Deze verklaring op erewoord slaat dan op het bijscholingsjaar 2022. M.b.t. het bijscholingsjaar 2020 en 2021 dient het kantoor enkel de deelnameattesten van de betrokken verantwoordelijke personen bij te houden op kantoor en ter beschikking te houden voor de FSMA bij een eventuele controle. Voor 2022 e.v. dient het kantoor, naast de jaarlijkse verklaring op erewoord die in Cabrio opgeladen moet worden in het eerste kwartaal van het jaar volgend op het jaar waarop de bijscholingsplicht slaat, de deelnameattesten verder intern te bewaren op kantoor en ter beschikking te houden van de FSMA.